Kopalnia maria concordia
Ponad 2 godziny nurkowania w pięknych korytarzach z nadal widocznymi żyłami magnezytu, na głębokości od 6m do 40m.
Maria Concordia
Historia Kopalni
Kopalnię „Maria-Concordia” w Sobótce zbudowano w 1920/21 r. z inicjatywy firmy „Schlesische Magnesitgrube Zobten am Berge”, eksploatującej ją do 1945 r. Polska, mało romantyczna nazwa brzmiała „zakłady przeróbki magnezytu”, natomiast stara, przedwojenna nazwa to właśnie „Maria Concordia”.
W latach 20-tych XX wieku był to największy zakład przemysłowy w okolicy. Na powierzchni obszaru górniczego funkcjonował zakład przeróbki magnezytu wyłączony z eksploatacji w 1995 r., dysponujący piecem szybowym prażalniczym, sortownią oraz młynownią. Magnezyt to węglan magnezu – jest minerałem stosowanym w produkcji materiałów ogniotrwałych i cementu Sorela, w przemyśle chemicznym, papierniczym, farbiarskim, elektronicznym oraz do produkcji magnezu metalicznego. Magnezyt w Sobótce występował w formie żył grubych (0,5-4,8 m), żył cienkich (0,5-0,1 m) i w formie siatki (grubość żyłek od kilku milimetrów do 0,1 m). Do końca II wojny światowej wydobyto w Sobótce 220.000 ton magnezytu.
Od ok. 1942 roku do 5 stycznia 1945 roku kopalnia działając pod kryptonimem „Seehund” („foka” – patrz Lista Kodów Niemieckich systemów podziemnych – Unter- und überirdische Systeme und Ihre Codes) w ulokowanych w jej wyrobiskach dwóch tajnych kompleksach prowadziła produkcję zbrojeniową. W pomieszczeniach i chodnikach podziemnych powstały wały korbowe do samolotów, koła zębate oraz części do skrzyni biegów dla ciężkich ciągników artyleryjskich Sd.Kfz.9.
Po pożarze w 1947 roku zakład odbudowano, gdyż na jego terenie odkryto nowe złoża magnezytu. W kolejnym pożarze w 1953 roku spłonęły transformatory, a kopalnia zaprzestała działalności na kilka lat. Ostatni wagonik wyjechał na powierzchnię w 1963 roku, a ostatnie budynki rozebrano w latach 90-tych.
Kopalnia posiadała 14 szybów (nie licząc dwóch wentylacyjnych). Do tych znanych należą „Elza”, „Ewa”, „Karl-Otto” i „Marta”. „Maria Concordia” to kopalnia z 10 poziomami. Szyb wyciągowy „Ewa” był szybem głównym, przez niego był realizowany transport pionowy urobku (magnezytu i skały płonnej), jak również sprzętu i ludzi. Szyb „Ewa” osiągnął głębokość 85 m. Wyciąg szybu był jednoklatkowy z przeciwwagą. Zdolność wyciągowa szybu wynosiła 12 wyciągów na godzinę. Szyb „Ewa” był szybem wdechowym, w przeciwieństwie do szybu „Elza”, który był szybem wydechowym. Z szybu „Ewa” dostępnych jest 8 poziomów, w tym 4 są zalane i udostępnione do nurkowania.
Kopalnia magnezytu w Sobótce była znana eksploratorom od dawna. Na przełomie lat 2009/2010 kilka grup nurków jaskiniowych próbowało eksplorować zalaną część kopalni. Dostęp do kopalni był możliwy przez szyb Elza, położony na prywatnej posesji przy ulicy Szmaragdowej. W 2010 roku, w wyniku źle zaplanowanej akcji, wejście do szybu trwale zamknięto. Wiadomo było, że do kopalni prowadzą jeszcze co najmniej dwa szyby – Piotr oraz Ewa. Tematem interesowało się kilka grup eksploracyjnych, jednak albo z braku zapału, a może szczegółowej wiedzy, albo jednego i drugiego, do 2012 roku nikomu nie udało się odnaleźć tych alternatywnych wejść.
Jesienią 2012 roku grupa eksploratorów i nurków podjęła próbę odkopania szybu Ewa, położonego pod dawną wieżą wyciągu. Po przekopaniu dołu śmieci i sforsowaniu stalowej płyty zamykającej szyb jasne stało się, że mityczny szyb Ewa został odnaleziony.
Na początku 2016 roku zniknęła wieża szybowa, a sam otwór prowadzący do szybu został zasypany ziemią i gruzem. Okazało się, że gmina Sobótka rozpoczęła porządki, związane z planami sprzedaży gruntu, na którym znajdowało się wejście do kopalni. Na przełomie 2016/ 2017 roku udało nam się zakupić grunt i rozpocząć nowy projekt, który nosi nazwę przedwojennej kopalni magnezytu – „Maria Concordia”.
Poniżej prezentujemy historyczne plany Kopalni Maria Concordia wykonane przez Zjednoczenie Przemysłu Surowców Mineralnych w Jeleniej Górze. Plany w większej rozdzielczości można pobrać poniżej.
Nurkowania
Nurkowania w Kopalni Maria Concordia w Sobótce.
Na miejsce nurkowania udajemy się szybem Ewa. Transport osób i sprzętu w dół odbywa się z użyciem technik linowych. Nie trzeba mieć doświadczenia w tym zakresie – przed udaniem się szybem na miejsce nurkowe każda osoba otrzymuje kask i uprząż oraz przechodzi instruktaż dotyczący sposobu i techniki zjazdu. Sam zjazd jest dodatkową atrakcją dla każdego, szczególnie nurków, którzy po raz pierwszy są naszymi gośćmi.
W kopalni mogą nurkować wyłącznie nurkowie certyfikowani w zakresie nurkowań w jaskiniach lub kopalniach. W kopalni mogą także nurkować nurkowie bez takich certyfikatów, o ile w trakcie nurkowania pozostają pod opieką instruktora, a nurkowanie jest nurkowaniem szkoleniowym. Nurkowania prowadzone są samodzielnie przez nurków (nie prowadzimy nurkowań jako przewodnicy). Przed nurkowaniem wszyscy uczestnicy muszą podpisać oświadczenie dotyczące odpowiedzialności i oświadczenie dotyczące przetwarzania danych osobowych oraz zaakceptować Regulamin nurkowania w kopalni „Maria Concordia” (wzory tych dokumentów są przesyłane mailowo przy rezerwacji).
Część podwodna Kopalni „Maria Concordia” oferuje ponad 2 godziny nurkowania w pięknych korytarzach z nadal widocznymi żyłami magnezytu, na głębokościach od 40 m do 6 m (4 poziomy: 38m, 26m, 15m i 7 m). Nurkowie mogą poruszać się wyłącznie w miejscach udostępnionych do nurkowania, które są oznaczone poręczówkami. Podczas nurkowania dozwolone jest fotografowanie i filmowanie do celów prywatnych i komercyjnych, a także używanie skutera.
Na tę chwilę nie dysponujemy sprężarkownią, ale pomagamy w zorganizowaniu napełniania butli w zaprzyjaźnionym centrum nurkowym we Wrocławiu (0,5 h od Sobótki).
Nurkowania
Nurkowania w Kopalni Podgórze w Kowarach.
Półtorej godziny drogi samochodem na zachód od Sobótki leży miasteczko Kowary, w którym znajduje się Kopalnia Podgórze – druga co do wielkości wydobycia kopalnia uranu na terenie Polski. Wyrobiska kopalni powstały w latach 50-tych XX wieku, natomiast eksploatacja trwała aż do 1958 roku.
W latach od 1974 do 1989 roku w Kopalni Podgórze mieściło się jedyne w Polsce i czwarte na świecie Inhalatorium Radonowe, w którym kuracjusze z Uzdrowiska Cieplice korzystali z podziemnych inhalacji gazem szlachetnym radonem.
Trasa nurkowa obejmuje ponad 20 km zalanych wyrobisk. Wejście do nurkowiska dostępne jest z poziomu suchej trasy turystycznej, a umożliwia to nieczynny szyb górniczy o głębokości 244 m. Trasa nurkowa dostępna jest wyłącznie dla nurków jaskiniowych, posiadających odpowiednie kwalifikacje oraz doświadczenie.
Umożliwiamy zorganizowanie weekendowych nurkowań łączonych – np. sobota: nurkowania w Kopalni Maria Concordia, niedziela: nurkowania w Kopalni Podgórze.
Aktualności
Historie z naszych kopalni
Ślężańskie forum tajemnic
Sobótka to nie tylko kopalnia magnezytu, gdzie nurkujemy. Już pojutrze – o kopalni złota pod Ślężą i eksploracji browaru w Sobótce Górce. Tym razem nie online i tym razem nie my
Galeria zdjęć
Zdjęcia trochę inne niż zazwyczaj i moderatorzy dlugo musieli się zastanawiać, czy je wrzucić Bo w naszej kopalni jest zawsze idealna wizura i nie latają żadne paprochy!! Za to na fotach dużo fajnych detali PS.…
Wizyta w Archiwum Państwowym w Kamieńcu Ząbkowickim
Dzisiejsza wizyta w Archiwum Państwowym w Kamieńcu Ząbkowickim pozwoliła nam przejrzeć kilka ciekawych pozycji dotyczących historii Kopalni „Maria Concordia”. Udało nam się potwierdzić, że kopalnia została założona w 1921 r., a więc w tym…
cennik oraz Częste pytania
Poniżej prezentujemy cennik obowiązujący od dnia 01.12.2021 oraz najczęściej zadawane pytania dotyczące kopalni i prowadzonej przez nią działalności. Prosimy o zapoznanie się z nimi przed zadaniem pytania.
Cennik nurkowań
- 1 dzień nurkowy
- obejmuje maksymalnie 2 nurkowania
Kopalnia mieści się w Sobótce, nieopodal skrzyżowania ulic Chopina i Turystycznej (adres Google Maps: WP2P+Q7 Sobótka). Droga dojazdowa do szybu (droga gruntowa) wiedzie od ulicy Chopina. Wjazd jest około 50 m za skrzyżowaniem ul. Chopina z ul. Turystyczną (jadąc od centrum Sobótki), po lewej stronie. Punktem charakterystycznym jest czerwony hydrant strażacki. Pinezka Google Maps do wjazdu: WP3P+CWM Sobótka.
Dzień nurkowy rozpoczynamy o godz. 9:00 rano, gdyż logistyka związana z transportem sprzętu i osób w dół i w górę zajmuje sporo czasu.
Wejście do wody znajduje się około 40 m pod ziemią. Transport osób i sprzętu odbywa się szybem, z wykorzystaniem wciągarki elektrycznej z dodatkowym zabezpieczeniem, za pomocą atestowanych przyrządów, stosowanych w pracach wysokościowych (ASAP). Nurkowie są opuszczani w uprzężach alpinistycznych do komory wydobywczej, która znajduje się około 4 m nad wejściem do wody. Na czas transportu zapewniamy uczestnikom kaski i uprzęże.
Komora wydobywcza to wyżłobiona przez górników w dawnych czasach przestrzeń, w której jednocześnie może się przygotować do nurkowania 7 osób. W komorze możesz rozłożyć sprzęt, przebrać się w skafander, zrobić odprawę. W tym miejscu jest stałe oświetlenie elektryczne, stoliki, krzesła, dostęp do kontaktu 220 V.
W komorze, w której będziesz się przebierać, panuje duża wilgotność. Normalne jest, że przy większej ilości osób tworzy się błoto. W związku z tym na dół należy zjechać w obuwiu odpornym na zabrudzenia albo takim, które łatwo umyć.
W komorze i nad samym wejściem do wody jest zamontowane stałe światło, ale dla własnej wygody lub na wypadek awarii warto mieć własną latarkę – czołówkę.
W komorze nie ma toalety. Toaleta (typu TOI-TOI) znajduje się na powierzchni obok szybu.
Najwygodniej jest zjechać na dół w ocieplaczu, a w komorze wydobywczej ubrać się w skafander. Temperatura powietrza pod ziemią wynosi około 12 stopni C przez cały rok.
Prosimy o wcześniejsze przygotowanie sprzętu do transportu, tj.:
- Twinsety i rebreathery sklarowane jak do nurkowania (ewentualnie do dołożenia na dole drobiazgi, typu światło czy argonówka); w miarę możliwości sklarowane tak, by nie było punktów zaczepu, czyli pętli z węży, wystających przewodów, manometrów itp.,
- Stejdże i butle SM – sklarowane „na gotowo”, z automatami; wszystkie butle zostają od razu po przetransportowaniu na dół podwieszone w wodzie, dla ułatwienia poruszania się po pomoście i ułatwienia ubierania w ten sprzęt,
- Rzeczy osobiste i reszta sprzętu nurkowego – pakujemy w worki transportowe typu „speleo”. Jeżeli nie posiadacie takich worków, udostępniamy „służbowe” – prosimy tylko o przygotowanie się do przepakowania na miejscu. Wykluczony jest transport w torbach typu „Ikea”, reklamówkach, dużych skrzyniach,
- UWAGA! Prosimy o zwrócenie uwagi, żeby w sprzęcie, jak i w osobistym ekwipunku nie było rzeczy, które mogą samoistnie odczepić się / odpiąć / wypaść podczas transportu. Stanowi to zagrożenie dla osób, które już są na dole w kopalni.
Sprzęt jest transportowany na pomost znajdujący się tuż nad lustrem wody. Twinsety i rebreathery są ustawiane przez obsługę na ławkach, ułatwiających ubieranie się w ten sprzęt. Stejdże i butle SM są opuszczane i podwieszane na linach w wodzie, około 0,5 – 1 m pod powierzchnią.
Temperatura wody wynosi 11 stopni C i jest stała przez cały rok.
Z naszego doświadczenia wynika, że nurkowie preferują jedno dłuższe nurkowanie w ciągu dnia, niż dwa nurkowania. Przepłynięcie całej trasy na dostępnych do nurkowania poziomach zajmuje około 3 godzin.
Optymalnym gazem dennym jest powietrze lub EAN28 (max głębokość 40m). Do opłynięcia dostępnych części kopalni wystarczą 4 butle 11-12 litrowe (twinset + 2 stejdże, a SM 2 butle + 2 stejdże), z zachowaniem odpowiedniego konserwatyzmu. Dokładne omówienie zarządzania gazami robimy na odprawie na miejscu, przed nurkowaniem.
Ponieważ większa część trasy jest na płytszych poziomach, wystarczy zabrać 1 stejdż z tlenem na 2-3 osobowy zespół. Tlen jest deponowany na głębokości 6 m.
Nie ma potrzeby zabierania ze sobą jako gazu dekompresyjnego EAN50. Zazwyczaj naliczony czas dekompresji po nurkowaniu na głębszym poziomie jest w większości „wytracany” podczas nurkowania na płytszym poziomie.
Oczywiście, jednak zasadniczo bez możliwości zjazdu na dół Kopalni. Dla osób towarzyszących istnieje możliwość upieczenia kiełbasy i innych produktów na palenisku nad ogniskiem, które zazwyczaj rozpalamy. Do najbliższego sklepu jest ok. 10 minut spaceru.
Osoby towarzyszące mogą także skorzystać z możliwości wyjścia na pobliską górę Ślężę (szlak czerwony ok. 2,5h, szlak żółty i niebieski ok. 2,5h).
Zanurkujmy
Przygoda czeka
rezerwacja
rezerwacje@mariaconcordia.pl
+48 505 142 500
mariaconcordia.pl
Adres
ul. Turystyczna 7a,
55-050 Sobótka, Polska
GPS: N 50° 54′ 6.602”
E 16° 43′ 59.783”
Godziny otwarcia
09:00-17:00 w weekendy
w zależności od rezerwacji